Centaurèio(-poulideto)
Centaurium pulchellum
Gentianaceae
Nom en français : Petite-centaurée délicate.
Descripcioun :Aquelo centaurèio pulèu pichoto (3-20 cm) trachis en ribo de ribiero e dins li prado umido. Es uno planto de l'an que fai pas uno grosso rouseto de fueio. Pèr la destria de Centaurium tenuiflorum, fau counta lou noumbre d'entre-nous que i'a de la baso i proumièri flour. Aqui n'i'a, à pau près, entre 1 à 5, e mai de 5 encò Centaurium tenuiflorum. E peréu li pecout di flour podon èstre eici bèn mai long (fin qu'à 12 mm -fotò-). Coumpara emé la Centaurèio-di-pichòti-flour.
Usanço :Sèmblo qu'a li mémi usanço que l'erbo-di-fèbre.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Centaurium
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centaurium pulchellum (Sw.) Druce, 1898
Péuno
Paeonia officinalis
Paeoniaceae
Àutri noum : Pòni, Piéuno, Pivòni, Coucarèu, Roso-d'ase.
Nom en français : Pivoine officinale.
Descripcioun :La péuno, o roso-d'ase, trachis dins li bos clar de colo e de relarg mountagnen subretout dins la partido dóu levant de Prouvènço preaupenco. En flour es eisado de la recounèise e peréu en fru emé si dos fouliculo. Li cambo crebon l'ivèr. La subsp. de Prouvènço, ié dison huthii qu'es uno meno di proun peludo.
Usanço :P. Lieutaghi, (op.cit. p. 418) raporto que la tisano de flour ajudo à dourmi. La péuno èro cultivado à l'Age Mejan coume remèdi (racino) contro lou mau-de-la-terro (epilepsìo). L'estùdi de la planto a mes en evidènci d'ùni mouleculo (paeniflorino et paenol) emé de prouprieta analgesico, sedativo e antispasmoudico.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paeonia
Famiho : Paeoniaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Bos clar
- Esclargido
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Paeonia officinalis L., 1753